บทนี้กล่าวถึงคำกริยา
1.食べる taberu (ทะเบะรุ) กิน
2.飲む nomu (โนะมุ) ดื่ม
3.書く kaku (คะกุ) เขียน
4.読む yomu (โยะมุ) อ่าน
5.話す hanasu (ฮะนะซุ) พูด
6.聞く kiku (คิกุ) ฟัง
7.する suru (ซุรุ) ทำ
8.来る kuru (คุรุ) มา หรือ kitaru (คิตะรุ) ใกล้จะถึง
9.止める tomeru (โทะเมะรุ) หยุด... ใช้คู่กับอกรรมกริยา 止まる tomaru (โทะมะรุ) ...หยุด
10.付ける tsukeru (ทซึเกะรุ) ปะ... ใช้คู่กับอกรรมกริยา 付く tsuku (ทซึกุ) ...ติด
11.思う omou (โอะโม) คิด
12.終わる owaru (โอะวะรุ) จบ เป็นได้ทั้งอกรรมและสกรรมกริยา ส่วนคำว่า 終える oeru (โอะเอะรุ) เป็นสกรรมกริยาอย่างเดียว
13.治す naosu (นะโอะซุ) รักษา... ใช้คู่กับอกรรมกริยา 治る naoru (นะโอะรุ) ...หายดี
14.映す utsusu (อุตซึซุ) ฉาย...ไปที่หนึ่ง ใช้คู่กับอกรรมกริยา 映る utsuru (อุตซึรุ) สะท้อนมา
15.移す อ่านเหมือนกับคำก่อน แต่แปลว่า ขนย้าย... ใช้คู่กับอกรรมกริยา 移る ซึ่งก็คือ สิ่งของย้าย
16.向く muku (มุกุ) "หัน" กับ 向ける (มุเกะรุ) ก็คือ "จับ...ให้หัน"
17.頼む tanomu (ทะโนะมุ) เชิญชวน
18.言う iu (อิอุ) ความหมายเดียวกับ 話す
19.待つ matsu (มัตซึ) รอ
20.持つ motsu (มตซึ) ถือ...
คำกริยาข้างบนนั้นคือรูปพจนานุกรม แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม
กลุ่มที่ 1 - ผันกริยาได้ห้าเสียง เรียกว่า 五段動詞 godan-doushi โกะดันโดชิ
กลุ่มที่ 2 - ผันกริยาได้เฉพาะแถวตัวเอง เรียกว่า 一段動詞 ichidan-doushi อิชิดันโดชิ ซึ่งแยกเป็น
上一段動詞 kami-ichidan-doushi ก็คือกริยาแถว い แต่ไม่อยู่ในกลุ่ม 五段動詞 เช่น いる (iru อิรุ อยู่)、見る (miru มิรุ ดู)
下一段動詞 shimo-ichidan-doushi ก็คือกริยาแถว え เช่น 負ける (makeru มะเกะรุ แพ้ 、求める motomeru โมะโตะเมะรุ ร้องขอ)
กลุ่มที่ 3 - กริยาพิเศษ เช่น 来る、する รวมทั้ง คำนาม + する
คำกริยาจะผันเป็นรูปแบบต่างๆ ได้เช่น
1. รูป ます masu เพื่อแสดงรูปสุภาพทั่วไป เช่น 読みます、売ります、買います เป็นต้น (売る uru อุรุ - ขาย / 買う kau คะอุ - ซื้อ)
2. รูป て te เพื่อแสดงถึงกำลังทำ หรืออยู่ในสภาพ เช่น 買って 待って 折って (折る oru โอะรุ - หัก พับ)
五段動詞 ที่เป็นวรรคสระ た ら เปลี่ยนเป็นเสียงกักทั้งหมด
一段動詞 เปลี่ยน る เป็น て ได้เลย
来る เปลี่ยนเป็น 来て และ する เปลี่ยนเป็น して
3. รูป ない nai เพื่อแสดงการปฏิเสธว่า ไม่......
五段動詞 เปลี่ยนจากแถว い เป็นแถว あ เช่น 言わない、待たない、取らない (取る toru โทะรุ - หยิบ) มีข้อยกเว้นคำว่า ある (มี) ให้เปลี่ยนเป็น ない (ไม่มี) จากกริยาเป็นคุณศัพท์ทันที
一段動詞 เปลี่ยน る เป็น ない ได้เลย
来る เปลี่ยนเป็น 来ない และ する เปลี่ยนเป็น しない
4. รูป た ta เพื่อแสดงถึงการกระทำที่ได้เกิดขึ้นในอดีต โดยผันเหมือนกับรูป て
5. รูปแสดงความตั้งใจ เพื่อแสดงถึงการตั้งใจที่จะทำ รูปแบบคือ 使おう、待とう、聞こう (使う tsukau ทซึกะอุ ใช้)
五段動詞 เปลี่ยนเป็นแถว お แล้วใส่ う ต่อท้าย
一段動詞 เปลี่ยน る เป็น よう ได้เลย
来る เปลี่ยนเป็น 来よう และ する เปลี่ยนเป็น しよう (เหมือนกับ 一段動詞 ทุกอย่าง)
6. รูปถูกกระทำ/ให้กระทำ กล่าวคือ รูปถูกกระทำนั้นแสดงถึงการได้รับผลกระทบจากการถูกกระทำ ส่วนรูปให้กระทำนั้นแสดงถึงการขอร้องให้กระทำอย่างใดอย่างหนึ่ง
五段動詞 ตัด ない ออก แล้วใส่ れる ถ้าเป็นรูปถูกกระทำ และ せる ถ้าเป็นรูปให้กระทำ
一段動詞 เติม られ、させ คั่นกลาง
来る เปลี่ยนเป็น 来られる、来させる ส่วน する เปลี่ยนเป็น される、させる
7. รูปสามารถ แสดงถึงความสามารถในการกระทำ
五段動詞 เปลี่ยนเป็นแถว え โดยมี る หรือ ます ต่อท้าย เช่น 使える、思える เป็นต้น
一段動詞 ผันเหมือนรูปถูกกระทำ
来る เปลี่ยนเป็น 来られる ส่วน する เปลี่ยนเป็น できる
8. รูปสั่ง แสดงถึงการสั่งให้ทำ
五段動詞 เปลี่ยนเป็นแถว え
一段動詞 เปลี่ยน る เป็น ろ
来る เปลี่ยนเป็น 来い ส่วน する เปลี่ยนเป็น しろ (ไม่ใช่อักษรคันจิ 白 ที่แปลว่าสีขาว)
9. รูปเงื่อนไข
五段動詞 เติม ば ต่อท้ายรูปสั่ง
一段動詞 เปลี่ยน る เป็น れば
来る เปลี่ยนเป็น 来れば ส่วน する เปลี่ยนเป็น すれば
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น